Czym inhalacja różni się od nebulizacji? Poznaj odpowiedź na to pytanie. Sprawdź, w jaki sposób działają nebulizatory i inhalatory. Wyjaśniamy, kiedy najczęściej wykorzystuje się te urządzenia. Podawanie leków i substancji nawilżających bezpośrednio do układu oddechowego pacjenta może przebiegać na kilka sposobów. Metodę dobiera lekarz w sposób indywidualny, w zależności od potrzeb i wskazań medycznych dla określonej osoby oraz jej wieku i możliwości technicznych. Warto dowiedzieć się więcej na ten temat.
Wszystko rozpoczyna się od wdechu. Powietrze przechodzi przez nos, gardło, tchawicę i oskrzela. Trafia do płuc, gdzie następuje dyfuzja gazowa. Tlen trafia do krwi, a dwutlenek węgla do pęcherzyków płucnych. Następnie pojawia się wydech. Cały proces następuje średnio od dwunastu do piętnastu razy na minutę. Jeśli przebiega prawidłowo, natlenia organizm, chroni płuca przed infekcjami i wspiera działanie całego organizmu. Niestety układ oddechowy nie zawsze działa tak, jak powinien. Może to być skutkiem przeziębienia lub choroby przewlekłej. Nagromadzenie śluzu, skurcze oskrzeli, sucha błona śluzowa górnych dróg oddechowych, ból gardła, katar... To wszystko sprawia, że wdechy i wydechy stają się trudniejsze i mniej efektywne. W takich przypadkach lekarz może zalecić stosowanie zestawów do inhalacji lub nebulizacji.
Inhalatory zazwyczaj używają aerozolu lub proszku do dostarczenia leku. Pacjent przez ustnik wdycha substancje lecznicze, które są już przygotowane w formie łatwej do absorpcji przez płuca. Inhalatory są często mniejsze niż nebulizatory, a przy tym przenośne i szybkie w użyciu.
Nebulizator – czym jest i jak działa?
To urządzenie składa się z kilku elementów. W komorze nabulizacyjnej umieszcza się lek w płynnej formie. Zewnętrzne źródło energii, na przykład akumulator, generuje strumień powietrza, który zamienia płyn w aerozol. Uzyskana w ten sposób mgiełka przez maseczkę trafia do układu oddechowego użytkownika. Niektóre sprzęty pozwalają na regulację natężenia podawania aerozolu. Nebulizatory rozbijają substancje lecznicze na drobne cząsteczki, co ma na celu umożliwienie im bezpośredniego dotarcia do oskrzeli i płuc. Innymi słowy, nebulizacja to proces wdychania wytworzonej przez urządzenie mgiełki.
Inhalator natomiast jest nieco szerszym pojęciem, które może obejmować także wdychanie proszku lub pary. Nie musi posiadać zasilenia wewnętrznego, może opierać się wyłącznie na tak zwanym wziewie i naturalnym procesie wdechu użytkownika. Każdy nebilizator jest inhalatorem, natomiast nie każdy inhalator jest nebulizatorem.
Choroby i dolegliwości, przy których używa się inhalatora
Inhalacje przeprowadzane są nie tylko w specjalistycznych ośrodkach medycznych, ale też w domach prywatnych. Ich historia zaczyna się setki lat temu. Dawniej spotykano je głównie w formie parujących naparów ziół, na przykład rumianku, lawendy i mięty. Naturalne olejki eteryczne miały wspierać walkę z chorobami i proces rekonwalescencji po przeziębieniach. Współcześnie inhalatory opierają się na działaniu nowoczesnych technologii i bardziej przypominają kieszonkowe urządzenia do aplikacji substancji leczniczych przepisanych przez lekarza.
Przy jakich dolegliwościach wykorzystuje się zestawy do inhalacji? Przez inhalacje podaje się leki przepisane przez lekarza, na przykład na zapalenie płuc, oskrzeli, astmę, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, infekcje dróg oddechowych czy alergie. Inhalacje są również stosowane w przypadku innych dolegliwości, takich jak zapalenie zatok czy krtani – na podstawie decyzji lekarza.
Przy jakich dolegliwościach i chorobach używa się nebulizatora?
Urządzenia do nebulizacji często stosowane są u osób cierpiących na przewlekłe choroby układu oddechowego za zgodą lekarza. Mogą być wykorzystywane w każdym wieku, także przez dzieci. Nebulizatorów na polecenie lekarza używają między innymi pacjenci zmagający się z:
-
przewlekłą obturacyjną chorobą płuc,
-
zapaleniem płuc, zatok i oskrzeli,
-
silnymi reakcjami astmatycznymi,
-
powikłaniami po przeziębieniu i grypie,
-
osłabieniem po operacji układu oddechowego,
-
przewlekłym nieżycie nosa.
Zasadniczym celem nebulizacji jest transmisja substancji leczniczych do płuc. Przykładem zastosowania nebulizatora jest podanie leków na astmę. Astma to przewlekła choroba układu oddechowego, która charakteryzuje się okresowymi epizodami zwężenia dróg oddechowych. Objawy astmy mogą się różnić w zależności od osoby i mogą nasilać się w odpowiedzi na różne czynniki wyzwalające. Lekarze przepisują astmatykom leki w formie ustalonej na podstawie wywiadu medycznego. W tej chorobie szczególnie ważne jest zwiększenie wydolności płuc oraz zapobieganie atakom duszności.
Czy dzieci mogą używać nebulizatorów i inhalatorów?
Podawanie leków drogą nebulizacji i inhalacji pozwala na dostarczenie ich bezpośrednio do układu oddechowego, z pominięciem układu pokarmowego. Substancje od razu trafiają tam, gdzie mają wykazać swoje działanie, może wystąpić mniejsze ryzyko podrażnienia żołądka lub dolegliwości trawiennych. Z tego względu lekarz może zalecić inhalację także małemu pacjentowi. Inhalatory i nebulizatory są też dość proste w użyciu.
Jak nauczyć dziecko stosowania tych urządzeń? Warto rozpocząć od rozmowy i wyjaśnienia, do czego służą. Dobrym rozwiązaniem jest wspólne przejrzenie edukacyjnych książeczek na temat zdrowia i oddychania. Jeśli maluch cierpi na astmę lub inną chorobę przewlekłą, powinien być tego świadomy. Przy pierwszych użyciach nebulizatora i inhalatora można też zastosować różne formy zabawy, na przykład mieć ze sobą pluszowego misia, który będzie odgrywał rolę przyjaznego pluszaka pilnującego, by jego pacjent przestrzegał zaleceń lekarza.