Do najczęstszych chorób rozpoznawanych u ludzi należą infekcje dróg oddechowych. Zdecydowaną większość z nich wywołują wirusy, które wnikają do organizmu przez błonę śluzową jamy ustnej, spojówki oraz górny odcinek przewodu pokarmowego. Na liście najpowszechniejszych zakażeń znajdują się: przeziębienie, grypa i covid. Wiele osób ma problem z rozróżnieniem tych sezonowo występujących jednostek chorobowych, zwłaszcza że ich przebieg może być bardzo podobny. Sprawdź, czy wiesz, jakie są objawy tych schorzeń i jak powinno przebiegać ich leczenie.
Infekcje górnych dróg oddechowych
Sezon jesienno-zimowy sprzyja występowaniu chorób górnych dróg oddechowych. Większość z nich ma etiologię wirusową, ale trzeba pamiętać, że część zakażeń jest wywoływana przez bakterie. Infekcje bakteryjne zwykle są przyczyną zapalenia ucha środkowego, nagłośni oraz migdałków podniebiennych. Wirusy najczęściej odpowiadają natomiast za grypę, przeziębienie oraz covid. Pierwszą fazą zakażenia jest skolonizowanie jamy nosowej. Po niej drobnoustroje atakują tkanki miękkie gardła, błony śluzowe nosa oraz zatoki przynosowe.
Infekcje górnych dróg oddechowych charakteryzują się dużą sezonowością. Aktywność patogenów największa jest jesienią, zimą oraz wczesną wiosną. Na ich rozwój wpływają nie tylko niskie temperatury, ale także częste przebywanie w ciepłych pomieszczeniach, które osłabia funkcjonowanie układu odpornościowego. Przenoszeniu chorobotwórczych mikroorganizmów sprzyja wysoka wilgotność. Jeśli wirusy wydostaną się z układu oddechowego poprzez kaszel czy kichanie, wówczas zawisają w powietrzu. Od kontaktu z zarazkiem do momentu wystąpienia pierwszych objawów przeziębienia, grypy lub covid może minąć od kilku do kilkunastu dni. Okres inkubacji zależy m.in. od cech biologicznych patogenu.
Poznaj typowe objawy przeziębienia
Łagodnie przebiegający nieżyt nosa i gardła stanowi częstą infekcję występującą zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci. Przeziębienie powodują bardzo liczne wirusy: paragrypy, RSV, adenowirusy, enterowirusy oraz rinowirusy. Mnogość i wiele typów mikroorganizmów sprawia, że dorośli przeziębiają się średnio trzy, cztery razy w roku, natomiast maluchy nawet dwa razy częściej. Do zakażenia najczęściej dochodzi drogą kropelkową lub pokarmową. Typowe objawy przeziębienia to przede wszystkim:
-
ból gardła,
-
chrypka,
-
katar,
-
kichanie,
-
stan podgorączkowy.
U większości chorych powyższe symptomy utrzymują się około siedmiu dni. Do ich zwalczania wykorzystuje się głównie leki o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. W przypadku upośledzenia drożności jamy nosowej miejscowo można zastosować środki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa w postaci aerozolu lub sprayu.
Przeziębienie a grypa, jak odróżnić?
Infekcje przeziębieniowe są wywoływane przez zakażenie różnymi rodzajami patogenów. Grypa, czyli ostra choroba infekcyjna układu oddechowego, jest natomiast powodowana przez wirus o tej samej nazwie typu A, B lub C. Ryzyko zachorowania na to schorzenie zwiększa podeszły wiek, niewydolność układu krążeniowego oraz osłabiona praca systemu immunologicznego. Objawy grypy bardzo przypominają przeziębienie, jednak zwykle ma ona znacznie gwałtowniejszy przebieg. Do najczęściej występujących symptomów należą:
-
ból mięśni i głowy,
-
dreszcze,
-
gorączka,
-
ból gardła,
-
katar i kaszel.
Należy pamiętać, że obraz kliniczny choroby u dzieci może nieco odbiegać od symptomów obserwowanych u dorosłych. U młodszych pacjentów w przebiegu grypy częściej pojawiają się takie dolegliwości jak wymioty, biegunka, nadmierna senność, rozdrażnienie. W leczeniu schorzenia stosuje się głównie leki antywirusowe, które przepisuje lekarz. Powinny zostać podane pacjentowi w ciągu dwóch dni od wystąpienia objawów. Warto też mieć świadomość, że po grypie częściej niż po przeziębieniu zdarzają się powikłania. Zakażenie może prowadzić do zapalenia płuc i oskrzeli, zaostrzenia astmy, zaburzeń rytmu serca, a także do chorób nerek.
COVID-19: jakie są objawy zakażenia?
Do wysoce zakaźnych patogenów stanowiących potencjalne zagrożenie zdrowotne należy wirus SARS-CoV-2. Wywoływana przez niego choroba określana mianem covid stanowi ciężki zespół niewydolności oddechowej, którego objawy w początkowej fazie bardzo przypominają przeziębienie. Wirus przenosi się z człowieka na człowieka drogą kropelkową. Zakażenie jest możliwe także przez dotknięcie zainfekowanej powierzchni lub przedmiotu, na którym znajduje się drobnoustrój i w następstwie przeniesienie go do oczu, nosa lub ust. Do najczęstszych objawów choroby zalicza się:
-
gorączkę,
-
suchy kaszel,
-
duszność,
-
bóle w dole pleców,
-
brak apetytu,
-
zmęczenie.
Ponadto w przebiegu choroby mogą też wystąpić nieco mniej charakterystyczne symptomy takie jak utrata smaku i węchu, ból w klatce piersiowej, powiększenie węzłów chłonnych, biegunka, nudności, dreszcze, ból oczu. W poważnych przypadkach covid może pozostawić po sobie różne konsekwencje zdrowotne. Do najczęściej wymienianych skutków zakażenia wirusem SARS-CoV-2 należy zwłóknienie płuc, rozstrzenie oskrzeli, przewlekłe zmęczenie oraz powikłania neurologiczne (bóle głowy, drętwienie kończyn, zaburzenia snu).
Porównaj najczęstsze objawy
Łagodne infekcje przeziębieniowe układu oddechowego zwykle są niegroźne i ustępują samoistnie w ciągu kilku dni. Nieco trudniejsze jest odróżnienie grypy od covid, zwłaszcza że choroby te mogą przebiegać bez gorączki oraz ze skąpymi objawami. Dla łatwiejszego rozeznania w poniższej tabeli prezentujemy najważniejsze różnice pomiędzy najczęściej występującymi infekcjami w sezonie jesienno-zimowym.
Objawy
|
Przeziębienie
|
Grypa
|
Covid
|
Gorączka
|
rzadko
|
często
|
często
|
Ból gardła
|
często
|
czasami
|
czasami
|
Ból głowy
|
rzadko
|
często
|
często
|
Kaszel
|
czasami
|
często
|
często
|
Katar
|
często
|
często
|
czasami
|